Vanaf 1923 tot het einde van de Tweede Wereldoorlog gaf prominent lid van de Nazi-partij, Julius Streicher, een wekelijkse krant uit: Der Stürmer. De inhoud was anti-semitisch, anti-katholiek, anti-communistisch, anti-capitalistisch en anti-monarchistisch. Het stond vol met nazi-propaganda: cartoons over Joden, oude volksverhalen over Joden die kinderen vermoorden en hun bloed dronken, Joden die achter ‘onze vrouwen’ aanzitten, dat Joden het Duitse volk wilden onderdrukken, en meer van dat soort spul.
‘Ze behoort tot de Kerk, tot Satan, beide verloren voor het Duitse ras’
‘De Joden zijn ons ongeluk’ stond onderaan elke pagina gedrukt. De oplage begon met ongeveer 27.000 stuks en groeide tot bijna een half miljoen. Streicher werd door Hitler geprezen voor zijn eenvoudige methode om het Duitse volk succesvol te beïnvloeden: elke week konden lezers zich laven aan de afbeeldingen en aan verzonnen nieuwsberichten over misdaden die Joden gepleegd zouden hebben.
Rituele moord ‘door Joden’
Het mag duidelijk zijn, Der Stürmer zorgde voor een bombardement aan valse ‘informatie’, aan opruiende artikelen, aan spottende cartoons waarin de Joden voortdurend als het meest vuile van het vuile werden aangewezen.
Het joods-bolsjewistisch gevaar bedreigt Europa, en als er ook maar één land valt, zou dat het einde van heel Europa betekenen.
In diverse internetarchieven is voldoende materiaal te vinden.
Echokamer
Der Stürmer vond gretig aftrek, zoals hier de Privé en Story dat ook doen. Waarschijnlijk deels nieuwsgierigheid en deels omdat mensen denken dat alles wat erin staat nog klopt ook.
Het gevaar schuilt hem in het gebrek aan weerwoord en de constante stroom berichten: de krantjes werden grif gelezen en besproken. Altijd dezelfde teneur, de leuzen over de ondergang van Duitsland en Europa, en het grote gevaar van de kant van de Joden. Een echokamer waarin iedereen dat ‘nieuws’ graag hoort, blijft opzoeken en onder elkaar bespreekt, waarin enkel oog is voor ellendige mening-bevestigende berichten.
Sociale media
Een sprong richting nu, de sociale media: Twitter, Facebook en wat daar nog omheen hangt. Neem nu deze foto:
Op Twitter heb ik deze onder andere voorbij zien komen als:
- asielzoekers die een blonde vrouw aanvallen op een station in Boedapest
- asielzoekers die een blonde vrouw aanvallen op een station in Duitsland
- een vrouw die wordt aangevallen tijdens nieuwjaarsnacht in Keulen
En nog wel een paar dingen… In werkelijkheid betreft het een man die aangevallen werd, die zelf asielzoeker is, en gaat het om een onderlinge ruzie op het station in Boedapest, waar meer dan tweeduizend asielzoekers een paar dagen zijn vastgehouden.
Een ander voorbeeld, Eerste Kamerlid voor de PVV, René Dercksen claimt bij onderstaande foto dat dit het gevolg is van de aankomst van asielzoekers op München Centraal Station. Zulke foto’s worden grif gedeeld, honderden retweets en de foto duikt ongetwijfeld vaker op.
“Wat een culturele verrijking”
Maar ook hier betreft het het eerder genoemde station in Boedapest. De boodschap is echter wel duidelijk: de barbaren komen!
Foto’s van slachtoffers van huiselijk geweld of overvallen worden verspreid als verkrachtingsslachtoffers in Zweden, zoals deze foto, die eigenlijk uit Zuid-Afrika komt. En nee, deze foto waarin lippen en een oog zijn dichtgenaaid, is geen straf voor een christelijke vrouw, maar foto’s van een horror-rock-optreden in Japan. Toch komt er een heel nep-nieuwsbericht op het “Christian Action Network”, een bekende anti-islamitische website en wordt het veel gedeeld.
Zo zijn er dus gebruikers in binnen- en buitenland die hun hele Twitter-tijdlijn vullen met dit soort nep-berichten of echte berichten, verzameld van over heel de wereld en dit vervolgens de mensen hier aanrekenen.
Gevolgen?
Behalve willekeurige burgers zijn er in Nederland ook verschillende opiniemakers en zelfs een hele riedel aan politici die zo te werk gaan. Tussen de regels door laten ze dan ook nog fijntjes weten dat de ‘gewone pers’ deze berichten niet laat zien, de term lügenpresse is al gevallen, en wakkeren daarmee het wantrouwen aan.
Tweet van Wilders over Pools blad
De parallellen tussen Der Stürmer en de sociale media zijn duidelijk, gebruikers zoeken naar een niet aflatende stroom van berichten waarin ze hun denkbeelden bevestigd zien. En of die berichten echt op nep zijn doet niet ter zake, want wijs je iemand op een hoax, dan krijg je al snel het antwoord dat ‘ook al is deze nep, die andere berichten waren wel echt hoor’. En een block er achteraan. En dat de regulier pers deze nep-berichten niet verspreidt, lijkt me logisch.
Mij lijken de gevolgen van het op deze manier berichten de wereld inslingeren niet te overzien. Vreemd genoeg pikt de regulier pers dit gedrag van prominente Nederlanders niet op, die vallen liever over een onhandige uitspraak van één of andere afdelingsvoorzitter.
Op Facebook zijn er ook groepen mensen actief die zich enkel bezig houden met het debunken van berichten of positief commentaar onder nieuwsartikelen te schrijven, zie dit artikel in NRC. In Duitsland is een hoaxmap tot stand gekomen met een opsomming van 246 nep-berichten.
Alsof mensen dit gaan opzoeken en gaan lezen, tenslotte is dat veel meer werk dan snel op de ‘delen’-knop klikken. Het is vechten tegen de bierkaai…
(Deze gruwelijk, maar veel gedeelde, foto is een ander voorbeeld van de gevoerde hetze.)
Dit artikel schreef ik voor weblog Sargasso.
Natuurlijk klopt uw mening aangaande de misplaatste berichtgeving over de vluchtelingen. Maar, zoals u al aangeeft, er zijn ook zaken die wel waar zijn. Alleen moet je erg diep gaan om het kaf van het koren te scheiden en dat is aan een groot deel van de bevolking niet besteed. Helaas moet ik constateren dat met wat er echt aan de hand is in Europa ( vluchtelingen, EU”beleid” de banken, de politiek) al alarmerend genoeg is en dat de MSM ons zeker ook niet overal van op de hoogte houden. De haat is al gezaaid, de mensen pikken de leugens niet meer de toekomst ziet er m.i. ook niet rooskleurig uit. De huidige norm is : Het moet anders maar iemand anders moet dat doen. Misschien is het maar goed dat we in een land leven waar je de massa alleen maar op straat krijgt als Oranje voetbalt. De rest van de tijd besteden we aan toetsenbordprotest op social media. Zoals het sheeples betaamt!
Alleen moet je erg diep gaan om het kaf van het koren te scheiden
Dat valt wel mee, dat de berichtgeving in de “main stream media” gekleurd is zal ik niet ontkennen, maar dat ze veel zaken onder de pet zouden houden, dat betwijfel ik. Een belangrijke reden dat veel van die berichten die je op social media zit, niet in de krant staan, is omdat het kolder is. Je dat realiseren lijkt me al heel wat, helaas, dat gebeurt te weinig.
Pingback: Opinie Martijn Tonies: Beertema, hèt bewijs van het tegendeel
Ronduit treurig dat de ontwikkelingen rond de vluchtelingencrisis andere kwesties aan het licht brengen die naast de zogenaamde ‘druk op ons sociaal stelsel’ ook lat zien dat ons onderwijsstelsel een stevige revisie behoeft.
Je historische vergelijking gaat mank Martijn. Propaganda in oude tijden was ideologisch eenrichtingsverkeer, terwijl sociale media de ruimte geven om je te oriënteren op allerhande meningen en feiten. Het is de taak van de burger journalist om zichzelf juist te informeren. Het analyseren van de dag
( jour ’n analyse ) is veel twitteraars die lid zijn van een politieke partij vreemd. Dat zie en lees ik als geïnformeerde burger terug in jouw berichten. Waarom schrijf je artikelen zonder jezelf journalist te noemen Martijn? Omdat je partijpolitieke belangen nastreeft of omdat je propaganda maakt? Waarheidsvinding is iets anders dan trots je eigen agenda etaleren.
Ik schrijf over wat ik opmerk, meemaak en analyseer. Ik noem me geen journalist omdat ik dat simpelweg niet ben.
Jammer dat je niet op de inhoud in gaat en niet verder komt dan wat roepen over propaganda, agenda’s en wat al niet meer.
Tegenwoordig is iedereen die schrijft journalist Martijn. Dus je bent naar gedrag ( wat iemand feitelijk doet ) wel een journalist. Je maakt namelijk duidende analyses en creëert publieke ruimte door teksten over de waan van de dag te publiceren. Mijn reactie daarop is geen roepen denk ik.
Ik reageer omdat je dit oude artikel weer aankondigt op je twitter tijdslijn en stel daar vragen bij zoals: “Waarom maakt meneer Tonies zelf fanatiek gebruik van sociale media wanneer hij het vergelijkt met der Sturmer?” en waarom geeft meneer Tonies geen sluitend antwoord op de vraag die hij poneert?
Je schrijft:
De parallellen tussen Der Stürmer en de sociale media zijn duidelijk, gebruikers zoeken naar een niet aflatende stroom van berichten waarin ze hun denkbeelden bevestigd zien. En of die berichten echt op nep zijn doet niet ter zake, want wijs je iemand op een hoax, dan krijg je al snel het antwoord dat ‘ook al is deze nep, die andere berichten waren wel echt hoor’. En een block er achteraan. En dat de regulier pers deze nep-berichten niet verspreidt, lijkt me logisch.
Is dit wel zo? Wat zij nep-berichten? Berichten bestaan feitelijk ongeacht of de inhoud waar is of niet. Daar moeten we juist naar op zoek gaan. Ik denk dat sociale media de gewone man in potentie juist een ruimte kunnen geven tot meer informatie en engagement.
Daar ben jij in je doen en laten ook juist een levend bewijs van.
Het internet is inderdaad een jungle van meningen en onwaarheid en dat moet het ook vooral blijven. Maar het is de kunst om daar kritisch mee om te leren gaan. Domheid en ongeïnformeerdheid bestaan ook zonder sociale media. We moeten domheid bestrijden en niet communicatie middelen.
Ik zou zeggen: Voer campagne en schrijf over waar het heen moet met het land in plaats van over wat er allemaal niet deugt aan sociale media. Je gebruikt zelf een instrument dat je wantrouwt. Dat is op zijn minst hypocriet te noemen.
Is dit wel zo? Wat zij (sic) nep-berichten?
Daarvan heb ik verschillende voorbeelden genoemd en naar gelinkt. Als je dat nu nog niet ziet, kan ik het ook niet helpen.
Verder bestrijd ik geen communicatie middel, je zit er echt naast Niels. 😉