Zo’n vier jaar geleden konden kandidaten en kiezers nog beweren dat ze niet wisten hoe gek het bij de nieuwe partij Forum voor Democratie was. Er was op internet al veel aandacht voor de bizarre uitspraken van Thierry Baudet geweest en ook de media rapporteerden nogal eens over zogenoemde “incidenten”. Maar eerlijk is eerlijk, als je echt wilde, kon je dat negeren of afdoen als “overdreven”.

De partij scoorde goed tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. En dronken van deze overwinning werd er een goed voorbereide speech gehouden die bol stond van dubieuze extreemrechtse verwijzingen en radicale ideeën. Het is dan ook geen wonder dat deze krant de dag erna kopte met “Fascistische en gevaarlijke speech verbaast Brabantse deskundige en bekende van Baudet”. Bij verschillende net nieuw gekozenen deed deze speech de oren klapperen en het begon te dagen dat er misschien toch wel wat aan de hand was en dat het commentaar op hun partij niet uit de lucht kwam vallen. Het begon te rommelen. Nog datzelfde jaar vertrokken er een aantal mensen. Al in mei ging de eerste, daarna volgenden anderen in augustus en september. Het voorjaar daarop kwamen openlijk extreemrechtse en antisemitische berichten uit de jongeren-tak van FvD naar buiten en volgende er wederom een golf van politici die vertrokken. Het is sindsdien niet meer rustig geworden bij die club.

Na alle racistische uitspraken en ideeën, begon het fascistoïde karakter van Baudet en zijn vertrouwelingen steeds duidelijker te worden. Niet alleen linkse docenten of mensen van kleur kregen er van langs, nee, ook de journalistiek (“rioolratten”), LHBTI’ers (“woke indoctrinatie”), wetenschappers, universiteiten (“links afval”), kunstenaars (“vijanden van de bevolking”) en zelfs architecten die volgens hem de beschaving ondermijnen. De antisemitische complottheorie “cultuurmarxisme” werd van stal gehaald, ras en IQ aan elkaar gekoppeld en de liefde voor dictator Poetin niet langer onder stoelen of banken gestoken (“blij dat Rusland terugvecht”). Zelfs individuele mondige burgers worden uitgelicht en aangevallen. Het werd al snel steeds extremer en steeds openlijker: de maskers vielen bij elk optreden weer opnieuw af. Als één ding anders is ten opzichte van 2019, is dat het inmiddels wel duidelijk is met wat voor club we hier te maken hebben. En fris is dat niet.

Dat roept de vraag op: wie wil er in vredesnaam nog mee in deze gekte, wie wil er deze verkiezingen op FvD-lijst, wie wil er nog steeds zijn of haar naam verbinden aan deze club? De Brabantse kieslijst voor de provinciale verkiezingen bevat vooral zittende gemeenteraadsleden en medewerkers. Stuk voor stuk dragen ze op sociale media en in raadsvergaderingen complottheorie na complottheorie aan en laten daarmee vergaderingen ontsporen.

En hun campagne is er ook naar: terwijl op de sociale media van FvD onder andere nep-uitspraken van Jesse Klaver en complotten over postcovid-syndroom worden gedeeld, werden in Den Bosch verkiezingsposters overgeplakt met “sinistere complottheoriën” die rechtstreeks uit de koker van Forum komen.

De kans is groot dat FvD deze keer veel slechter scoort, maar in februari van dit jaar had FvD Tweede Kamerlid Van Meijeren daar al een complottheorie over: als er teveel mensen Forum stemmen, houden “ze verkiezingsfraude achter de hand als nucleaire optie”. De gekte is nog niet voorbij, maar hopelijk helpen we haar deze keer niet aan een overwinning.